Giuse  Huỳnh Bá Song

Đêm thành phố Pleiku rực rỡ những ánh đèn màu giăng đầy phố núi, khiến những thành viên của đoàn bác ái từ Sàigòn lần đầu ra vô cùng thích thú. Những mệt mỏi sau hành trình gần tám trăm cây số, với một ngày ròng rã rong ruỗi qua gần hết vùng đất Tây nguyên, giờ đây dường như tan biến – không khí mát lạnh, trong lành; bầu trời đen thẳm lấp lánh muôn vì sao đêm, đan xen với những dãy đèn uốn lượn theo triền phố núi như một bức tranh lập thể đa màu sắc, giúp tâm hồn mọi người đắm mình trong tĩnh lặng, bình an.

Nhưng trên hết là tình người của những cư dân thành phố đầy sương đã làm lòng mọi người ấm áp, thân thương: Vợ chồng hai cháu Stephano Phan Đình Đang, Teresa Trần Đông Mai chủ nhân doanh nghiệp kinh doanh đặc sản Tây nguyên, công ty Thiên lộc, những người Kitô hữu trẻ của phố núi đã hết lòng hỗ trợ đón tiếp… đón đoàn từ cửa ngõ thành phố, lo từng nơi ăn, chốn ở với nụ cười luôn nở trên môi, trong tinh thần tạo điều kiện tốt nhất, thuận lợi nhất… để các cô bác ân nhân phương xa, những người không kể đường xá xa xôi, cách trở; không quản sức kém, tuổi  cao… mở lòng đến để chia sẻ khó nghèo của những cộng đoàn vùng sâu vùng xa, vẫn còn quá nhiều khó khăn gian nan vất vả trong cuộc sống nơi vùng đất Tây nguyên này, được mau hồi phục sức khỏe.

Ảnh minh họa

Chuyến hành hương chia sẻ này của Ban chấp hành GĐPTTTCG Tổng giáo phận tổ chức, là hành động cụ thể đáp trả ân tình của Đức Mẹ Măng Đen, đã nhận lời cộng đoàn chúng con cầu xin, đem món quà ân tình có thể giúp thay đổi cuộc sống của những người Kitô hữu dân tộc anh em làng Đăk Sơmei, mà trong lần anh em chúng con đi tiền trạm đã phản ảnh qua thư ngỏ và thiên phóng sự “Chú dê núi”, món quà hy vọng đổi đời của người Kitô hữu dân tộc làng Đăk Sơmei, đã được nhiều ân nhân trong ngoài đoàn thể âm thầm vận động hưởng ứng kịp thời.

Chuyến đi được thu xếp vô cùng vội vã và những ân nhân cũng đã phải vội vã không kém để tham dự chuyến đi. Một vòng qua các bàn ăn trong bữa cơm tối, nơi ngôi nhà hàng Sala ấm áp, ngay trong đêm đầu tiên đến với thành phố Tây nguyên này, đã làm tôi hết sức bất ngờ và xúc động – Đức Mẹ Măng Đen đã làm nên điều kỳ diệu, khi hiện diện trong chuyến đi là những người mà với tuổi tác, sức khỏe và công việc bận rộn, không ai nghĩ rằng sẽ có mặt trong chuyến đi xa xôi vất vả này. Bảy, tám mươi tuổi như anh Giuse Phạm Quang Thúy, anh Antôn Vũ Nhàn, anh Phêrô Nguyễn Văn Đốc của giáo hạt Phú Thọ, tham gia đoàn với một lý do hết sức đáng trân trọng – đi cho biết đường đi nước bước, để trở về có thể tổ chức cho anh chị em giáo hạt Phú Thọ có điều kiện tiếp tục đến chia sẻ với dân làng Đăk Somei. Đi để được trải lòng với cộng đoàn anh em dân tộc nghèo khó và cũng để  trao món quà hơn mười chú dê núi,  thay mặt những ân nhân âm thầm trong giáo hạt Sàigòn-Chợ Quán  của anh chị Đào Quang Minh, Lê Thị Tuyết Nga  giáo xứ Chợ Đũi. Đi để được chứng kiến và cũng để trao tận tay món quà ân tình của gia đình mình, như anh chị Phaolo Phạm Hoàng Sơn, Đặng Thị Ngọc Hà xứ đoàn Tân Lập, giáo hạt Thủ Thiêm. Đi để tìm phương cách chuyển những phần quà, quần áo, chăn ấm quyên góp từ ân nhân khắp nơi, đến được với những vùng quê xa xôi thiếu thốn của các anh Trần Văn Giao, Nguyễn Văn Trong, anh Bảo của xứ đoàn Lạc Quang, giáo hạt Hóc Môn; và đi cũng chỉ vì phải đi để khám phá, để chia sẻ và giúp mọi người thực thi đức ái của bà cố Maria Lê Thị Bài, thành viên BCH GĐPTTTCG giáo phận Ban Mê Thuột, của các anh chị Đaminh Vũ Ngọc Chi, Vũ Quang Triệu xứ đoàn Lộc Hưng, giáo hạt Chí Hòa; Nguyễn Văn Quyến, Nguyễn Thị Thùy Trang, Nguyễn Văn Quyết xứ đoàn Tân Đông giáo hạt Hóc Môn; Maria Trần Thị Yến, Phạm Quốc Hưng, Nguyễn Minh Long xứ đoàn Hợp An của giáo hạt Xóm Mới; và đi cũng vì đã tin tưởng, muốn đồng hành cùng các chuyến hành hương chia sẻ của BCH TGP ở khắp nơi của anh chị Phêrô Lại Quảng Cương, Vũ Thị Mai của xứ đoàn Martino giáo hạt Tân Sơn Nhì… Còn nhiều ân nhân nữa trong các giáo hạt, nhưng đặc biệt nhất  lại là có sự hiện diện lần đầu của người cả đời chẳng hề muốn bước qua ngưỡng cửa, nhưng lần này từ khe, ngòi thích ra thẳng biển lớn mênh mông; đi vòng vòng thành phố là chuyện nhỏ, lần đầu tiên xuất hành đi thẳng lên Tây nguyên chia sẻ bác ái cho thỏa lòng: anh Nguyễn Văn Thể của xứ đoàn Tân Phú, giáo hạt Tân Sơn Nhì. Chuyến đi cũng tiếp tục nhận được sự trợ giúp hết lòng của người ân nhân bấy lâu nay của đoàn thể, anh Long người con của thành phố Ban Mê Thuột, Tây nguyên. Anh chẳng những hỗ trợ công việc sắp xếp nơi ăn, chốn ở mà riêng mình cũng khệ nệ đem mấy trăm cây bời lời giống, một phương án dự phòng cho việc chuyển đổi phương thức hỗ trợ đời sống cộng đoàn Đăk Sơmei ngoài con dê núi.

Làng Đê Thung, khu vực được lựa chọn làm nơi giao lưu, chia sẻ với cộng đoàn giáo xứ Đê Sơmei hôm nay trông rộn rịp, sinh động khác thường . Trên các con đường núi đổ về nhà thờ, hàng đoàn người mặc các sắc phục truyền thống của người dân tộc Bana lũ lượt kéo về. Xe của đoàn chưa vào đến cổng nhà thờ thì tiếng cồng, chiêng đã vang lên rộn rã. Trong cái nắng chói chang của mùa khô Tây nguyên, hai hàng người đứng dọc hai bên đường làng vẫy tay chào đón, khiến chiếc xe không thể chạy vào chất hàng xuống như kế hoạch. Nghi thức  đón chào đoàn quá ấn tượng, hai hàng thiếu nữ với trang phục dân tộc truyền thống múa theo tiếng cồng chiêng dẫn đoàn vào sân nhà thờ khiến nhiều người lần đầu lên Tây nguyên choáng ngộp, ngỡ ngàng. Có người còn e ngại khi thấy mọi người quá vất vả nhưng khi được giải thích, với anh em dân tộc, mỗi lần được gặp gỡ, được múa hát, với họ là một niềm vui lớn lao, thì trong lòng không còn băn khoăn và cũng bắt đầu hòa theo các điệu múa của dân làng. Cha quản nhiệm Giuse Nguyễn Duy Tài hôm nay vui nhất, vì không ngờ chỉ sau một thời gian ngắn sau khi đoàn tiền trạm lên gặp cha trao đổi, hôm nay giáo xứ đã nhận được sự sẻ chia đầy ân tình của các ân nhân. Rút kinh nghiệm đi lạc của đoàn tiền trạm hôm trước, từ sáng sớm cha đã lái chiếc xe cà tàng ra ngả tư Đăk Sơmei chờ đón; nhờ vậy, đoàn vào làng sớm hơn dự kiến. Những thành viên đầu tiên từ trên xe vừa bước xuống đã được cha thân ái đến bắt tay, ân cần chào đón từng người như những người thân đi xa vừa mới trở về làng.

Nắng đã lên cao và dòng người của các làng đổ về đã chật cứng sân nhà thờ nên chương trình đã có thay đổi, Thánh lễ tạ ơn và buổi gặp gỡ giao lưu sẽ được thực hiện trước, trao quà và ăn uống sẽ lùi về sau. Nhà thờ Đê Thung lớn nhất trong các nhà thờ ở sáu làng thuộc giáo xứ Đê Sơmei, nhưng vẫn quá nhỏ so với số giáo dân ở các làng về đây dự Thánh lễ hôm nay, số người dự lễ phải tràn ra sân và các lều tạm trong cái nắng đã bắt đầu đổ lửa. Nhưng thật tuyệt vời, anh chị em vẫn trang nghiêm đầu trần dự lễ. Nhà thờ tranh thủ xây không phép chính quyền nên đến nay vẫn ngồi dự lễ trên chiếu như bên Giáo hội Campuchia là chính, tuy chật chội nhưng việc đi lại, sắp xếp chỗ ngồi rất trật tự, nhất là các em thiếu nhi ngồi dự lễ rất nghiêm túc đáng ngạc nhiên. Âm thanh rộn ràng của các nhạc cụ cồng chiêng vang lên, hòa vào điệu múa khai lễ của đội múa nữ đã tạo nên một bầu khí rất đặc trưng Thánh lễ của người dân tộc – Thánh lễ của niềm vui, khiến những người trong đoàn lần đầu tiên tham dự cảm thấy tâm hồn dường như bay bổng, thăng hoa.

Sự hiện diện lần đầu tiên của đoàn Công giáo từ thành phố xa xôi, về đây tham dự mọi sinh hoạt của cộng đoàn nơi đây là một cú hích mạnh mẽ cho đời sống đức tin của những người anh em dân tộc – Con chung một cha nên đã là anh em thân thiết với nhau, đến với nhau để chia sẻ từ niềm tin vào Chúa đến chia sẻ cuộc sống vật chất đời thường. Đó là ý nghĩa sâu xa, để bài chia sẻ trong Thánh lễ của cha Giuse chính là bài hát nỗi tiếng của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, đã được cha cho cả nhà thờ lắng nghe: Để gió cuốn đi. “Sống trên đời này cần có một tấm lòng. Để làm gì em có biết không? – ĐỂ GIÓ CUỐN ĐI”. Tâm tình chia sẻ cũng là lời nhắn gửi, cũng là lời tri ân của cha Giuse trao đến những ân nhân hiện diện và cả những ân nhân âm thầm không hề có mặt nơi đây. Tấm lòng của các ân nhân chính là sự trao ban, chia sẻ những yêu thương, những hồng ân mà Thiên Chúa đã ban phát trong cuộc đời mình cho những người anh em không được may mắn – Để gió cuốn đi những ân huệ, ơn ích ấy đến với mọi người ở khắp mọi nơi, để được cùng nhau có được niềm vui trong Chúa – “có được  cùng nhau hãy vui lên ngày mới cho dù quá mệt kiếp người”.

Cuối Thánh lễ cha dành thời gian cho cộng đoàn chia sẻ yêu thương, thay mặt giáo xứ vùng sâu Đê Sơmei, cha Giuse nói lên niềm vui của một cộng đoàn Kitô hữu dân tộc vùng núi cao, đời sống còn quá nhiều khó khăn, vất vả, ít người biết đến, may mắn được gặp gỡ, được đón nhận sự chia sẻ ân tình sâu rộng của đoàn thể GĐPTTTCG TGP Sàigòn qua những ân nhân hiện diện và không có mặt ở nơi đây. Những món quà quần áo, bánh kẹo, lương thực, mà chút nữa đây sẽ phân phát cho cộng đoàn chính là tấm lòng, chính là con tim rộng mở của những người tông đồ có trái tim yêu thương của Chúa; đời sống của các làng vẫn còn rất nhiều gian khổ nhưng sự hiện diện của quý ân nhân, của những chú dê núi, của những tấm lòng còn đang mở rộng  hướng về Đê Sơmei chính là niềm tin, chính là động lực, để cộng đoàn đức tin này sẽ vững vàng hơn trong cuộc sống, sẽ kiên định hơn trên bước đường theo Chúa đến cùng… Anh Luca Nguyễn Đình Thản, người Kitô hữu ở tận Pleiku có tay nghề xây dựng, đã lặn lội lên núi giúp cha Giuse xây dựng nhà thờ làng Đê Angleh, nhân dịp về dự lễ cũng chia sẻ những tâm tình đồng hành cùng cha, những thiếu thốn, eo hẹp trong việc củng cố nền tảng cơ sở vật chất Giáo hội nơi đây với chỉ tiêu thực hiện hết sức bất ngờ, mỗi nhà thờ cha chỉ có thể chi 100 triệu, không được vượt hơn và hiện nay đất lấp móng nhà thờ Đê Angleh còn thiếu 10 xe đất… mà cha thì đã hết tiền, công trình đành ngưng lại chờ… Cả cộng đoàn sững sờ trước tình cảnh khi cha Giuse cho biết tạm thời bó tay. Rất kịp thời, người đã từng  có duyên nợ với làng Đê Angleh với nghi thức “hạ thổ” trong chuyến đi tiền trạm nơi nhà thờ này, chị Rosa Nguyễn Thị Thủy đã hỏi anh Luca ngay:

– Mỗi xe đất phải trả bao nhiêu tiền ?

– Dạ 300.000 đồng, mười xe ba triệu, hễ có tiền họ sẽ đổ đất ngay. Chị Rosa quyết ngay:

– Con xin chia sẻ 10 xe đất nhà thờ còn thiếu.

Cả nhà thờ vang lên tràng pháo tay cám ơn rộn rã tấm lòng nhiệt thành hỗ trợ của người ân nhân mà mọi người còn chưa biết. Trước đó, khi đến thăm ngôi nhà thờ còn quá đơn sơ này, thiếu đủ thứ, chị cũng đã dâng cúng hai pho tượng Đức Mẹ Maria và Thánh cả Giusekhi nhà thờ hoàn thành. Rồi tiếp đến anh Giuse Thúy, chị Maria Yến và nhiều ân nhân trong đoàn lần lượt người giúp thêm cha chút tiền, người hứa giúp gạch lát nền, các pho tượng, âm thanh….

Trong bầu khí hiệp thông, chia sẻ ấm áp tình người ấy, già làng Yer đã xin phát biểu với đoàn qua sự thông dịch của cha Giuse, tập trung ở ba điểm chính: Thứ nhất ông thay mặt làng tạ ơn Thiên Chúa đã đưa các ân nhân đến với làng, rất tiếc các làng quá nghèo không có gì xứng đáng đáp lại các ân nhân. Thứ hai ông xin Thiên Chúa chúc lành cho quý ân nhân. Cuối cùng ông ước mong Thiên Chúa và quý ân nhân tiếp tục yêu thương, chăm sóc cộng đoàn Đê Sơmei.

Lời phát biểu đơn sơ nhưng nói lên nhiều tâm tình tri ân sâu sắc, qua ánh mắt trìu mếncủacộng đoàn Đê Sơmei đang hướng nhìn về những người ân nhân, mà chút nữa đây họ phải từ giã. Bên ngoài trước cổng nhà thờ, những phần quà của đoàn đã được chuyển xuống chờ phân phối đến với các gia đình. Cha Giuse thông báo kế hoạch phân phối quà mà chadự kiến: Đoàn tặng 300 phần quà nên cha sẽ chia cho 300 gia đình khó nhất của ba làng Đê Sơmei, Đê Thung, Đê Podral; lần sau có quà nữa ba làng còn lại sẽ được nhận. Bánh kẹo thì chia hết cho thiếu nhi các làng về đây dự lễ, ưu tiên nhiều cho thiếu nhi các làng ở xa. Món quà quan trọng nhất là các chú dê núi, trước cha dự định chọn các gia đình có khả năng chăn nuôi, nhưng giờ cha thấy việc nuôi nấng chăm sóc mà cộng đoàn hỗ trợ được, nên kỳ này sẽ phân phối cho các gia đình quá nghèo, neo đơn không sức lao động của ba làng, để họ sớm có nguồn thu nhập, chừng nào ân nhân vận động có thêm nữa sẽ giúp tiếp gia đình các làng còn lại.

Đã quá giờ trưa,những túi gạo, phần quà: đường, dầu ăn, lần lượt được các thành viên trong đoàn thay nhau chuyển đến cho các gia đình; những giọt mồ hôi thấm đẫm của các ân nhân đã được lau sạch bởi những nụ cười, những ánh mắt biết ơn trìu mến của từng gia đình được chia sẻ. Các em thiếu nhi lần đầu nhìn thấy những chiếc bánh đầy màu sắc, trật tự xếp hàng chờ đợi với lòng kiên nhẫn và vâng lời đáng khâm phục –không một sự chen lấn, không chút ồn ào, và nỗi bật nhất thể hiện sự trung thực của người dân tộc, chỉ nhận đúng phần của mình chứ không tìm cách lấy hơn. Cuối cùng, anh Giuse Trịnh Văn Tiến, anh Giuse Huỳnh Bá Song và một số anh chị thay mặt cho các ân nhân vắng mặt, tặng món quà của niềm hy vọng –các chú dê núi cho các gia đình khó khăn mà cộng đoàn đã lựa chọn. Những chú dê núi mũm mĩm khá nặng được bỏ vào các chiếc bao may kín, chỉ chừa nhô lên chiếc đầu bé nhỏ xinh xinh, nên người trao và người nhận, nhất là các cô bé, những người già, đều phải cùng hợp sức giúp nhau trao đi trong niềm vui hân hoan của cộng đoàn.

Cô bé Bla chầm chậm nghiêng mình len theo con đường mòn nhỏ thoai thoải, dọc theo triền núi hướng về chiếc nhà sàn thấp bé dưới thung lũng; chiếc gùi mây quá lớn so với vóc cô bé chưa tròn tám tuổi, hôm nay nặng hơn ngày thường, vì không chỉ có những đọt mì mới hái trên nương lúc sáng sớm, giờ còn có thêm túi gạo trắng, bịt đường và nhất là chai dầu ăn vàng ươm, những món quà mà trước giờ trong nhà cô chưa hề có. Nhưng niềm vui lớn nhất mà trong lòng cô rộn rã suốt trên quảng đường về, khiến bước chân cô dường như không còn biết mỏi, cái vai không còn thấy nặng nữa – Đó là chiếc nhà sàn nhỏ bé siêu vẹo rách nát của bà cháu cô, hôm nay sẽ thêm ấm áp, vì đã có thêm một thành viên mới về trú ngụ chung nhà, một chú dê núi mạnh khỏe, mà chiếc cổ thon thon đang được nối liền với tay cô bằng sợi dây vải, đang nhẩn nha vừa gặm những cành lá xanh mướt bên đường, vừa cũn cỡn chạy theo sau chân cô.

Đây quả là món quà quá bất ngờ ngoài sự mong đợi của hai bà cháu, khi già làng Yer đến báo tin cha quản nhiệm xứ đã quyết định, trao phần quà đắt giá của các người tốt bụng ở tận miền xuôi xa lắm cho gia đình bà Blieng, một trong những gia đình khó khăn nhất, với một người đàn bà già nua góa bụa không còn sức lao động và một đứa trẻ mồ côi trong làng Đê Thung – Nhưng làm sao tôi có thể nuôi nó? Tôi già rồi, miếng ăn còn chưa đủ, con Bla thì quá nhỏ giờ thêm con vật này thì biết có lo được không? Niềm vui trộn lẫn nỗi âu lo, cả cuộc đời bà và những người đàn ông của xóm làng xa xưa chỉ biết săn bắt những con mang, con mễn, con nai trên rừng, chớ nào có biết chăn nuôi con gì đâu, mà giờ trên núi cao đã từ lâu không còn bóng dáng những con thú rừng nữa rồi, nên cả làng giờ đây chỉ biết bám vào những cây chuối, củ mì, rau rừng sống qua ngày… giờ được cho con dê, chắc nhiều tiền lắm, biết hai bà cháu có chăm sóc được không? Bà Blieng băn khoăn phân bua với già làng, nhưng trong lòng ẩn chứa một niềm vui rộn rã – làng không quên gia đình mình và nhất là những người tốt bụng ở tận thành phố xa lắm, bà cũng không biết xa tận đâu, nhưng sao họ cũng nhớ đến bà. Già Yer chờ bà Blieng rên rỉ phân bua xong mới chậm rãi trả lời:

– Cha Tài đã quyết rồi, số dê giống kỳ này sẽ chỉ dành cho các gia đình quá khó và neo đơn, con dê núi này chỉ ăn cây lá, mà thứ này trên rừng nhiều lắm, không phải tốn tiền mua gì cả. Con Bla mỗi ngày lên rẫy, chỉ cần dắt nó cột vào đám lá rừng cho nó mặc sức ăn rồi chiều dẫn về cột vào chuồng là xong. Thuốc men, bệnh tật, phối giống cha lo. Năm sau nhà bà đã có thêm vài chú dê con làm vốn rồi. Nuôi lớn bán có tiền sửa nhà, mua vải may áo mặc đẹp với mọi người trong làng, bà còn lo gì nữa? Thôi không bàn nữa, ngày mai tôi sẽ nhờ Yon đến đốn cây làm cho chiếc chuồng dưới nhà sàn, hôm nào ân nhân lên trao quà tôi sẽ báo, bà cho con Bla lên nhà thờ nhận về. Thế có được và có vui không?

Bà Blieng rất ưng bụng gật đầu, đôi mắt đã mờ vẫn cố hướng về đỉnh đồi, nơi con đường mòn nhỏ đất đỏ uốn lượn qua những hàng cây, mai này trên con đường này, con bé Bla sẽ đem về một niềm vui mới cho bà –Chú dê núi xinh xắn, khỏe mạnh mang lại niềm hy vọng đổi đời cho túp lều rách nát này.

– Con đã về đây bà ơi!

Chiếc gùi kịp chưa trễ xuống ngang vai, cô bé Bla đã thoăn thoắt leo lên nhà sàn tìm bà. Bà Blieng đang mò mẫm bên chiếc chuồng đơn sơ trống không dưới chiếc nhà sàn mà anh Yon đã giúp làm mấy ngày qua, ngôi nhà mới của chú dê núi kể từ hôm nay. Tiếng chú dê con vướng sợi dây cột kêu vang khiến bà vui lạ, tiếng của một thành viên mới từ nay sẽ trở thành vật thân thuộc trong gia đình bà. Cô bé Bla nhanh nhẹn chạy đến tháo dây cột, bồng chú dê béo mũm mĩm trao vào tay bà, để rồi hai bà cháu cùng ôm trong lòng chú dê con ấm áp, ngước mắt lên trời tạ ơn Chúa đã trao ban niềm vui.

[slideshow_deploy id = ‘3082’]